Nowa koncepcja zagospodarowania Wolnych Torów w Poznaniu (listopad 2025 rok)
Miejska Pracownia Urbanistyczna przedstawia zaktualizowaną koncepcję zagospodarowania terenu Wolnych Torów - jednego z najważniejszych obszarów rozwojowych Poznania. Potrzeba weryfikacji założeń projektowych z 2017 roku wynikała ze zmiany sposobu projektowania przestrzeni publicznych, konieczności realistycznej oceny kosztów realizacji niezbędnej infrastruktury oraz ze zmianą struktury własnościowej nieruchomości w kluczowej części terenu objętego granicami opracowania. Analiza tych czynników pozwoliła na przygotowanie rozwiązania bardziej adekwatnego do współczesnych uwarunkowań i potrzeb miasta.
Pomimo aktualizacji, podstawowy kierunek zagospodarowania Wolnych Torów pozostaje taki sam. W miejscu poprzemysłowych terenów planowana jest nowa dzielnica mieszkaniowa z zabudową wielorodzinną, usługami publicznymi i komercyjnymi, zielenią publiczną oraz komunikacją pomiędzy Wildą i Łazarzem. Nowa koncepcja stanowi optymalizację wcześniejszego projektu, której celem jest stworzenie spójnego i zrównoważonego urbanistycznie obszaru w ścisłym centrum miasta.
Centralnym elementem koncepcji pozostaje główna oś komunikacyjna północ-południe, wzdłuż której planowana jest trasa tramwajowa - kręgosłup przyszłego układu transportowego. Jej uzupełnieniem jest projektowana ulica Dolna Głogowska wraz z nową linią tramwajową oraz tunel drogowy łączący Wildę z Łazarzem w północnej części terenu. Zaproponowane w projekcie rozwiązania mają zapewnić spójny i czytelny układ transportowy, pozwalający na efektywną obsługę nowej dzielnicy.
W północnej części obszaru zaprojektowano kładkę pieszo-rowerową, która stanie się najbardziej efektywnym i najkrótszym połączeniem pomiędzy dzielnicami, zgodnie z wynikami przeprowadzonych analiz. Obecny projekt nie przesądza jednak lokalizacji dwóch pozostałych kładek rozważanych we wcześniejszych opracowaniach - ich realizacja pozostaje możliwa.
Serce nowej dzielnicy stanowi park mozaikowy - tereny zieleni publicznej zaprojektowane jako przestrzeń rozwoju oraz integracji lokalnej społeczności. Układ parku został podzielony na strefy, które odpowiadają charakterowi otaczających kwartałów oraz zróżnicowanym potrzebom użytkowników. Przewidziano tu m.in. obszary aktywnego wypoczynku, przestrzenie kultury i sztuki, tereny zieleni formowanej, strefy alei spacerowych, przedpole zabytkowej hali lokomotyw oraz strefy naturalnego krajobrazu. Park zostanie uzupełniony siecią powiązanych ze sobą skwerów, zieleni urządzonej w poszczególnych kwartałach zabudowy i w pasach drogowych, które wspólnie utworzą spójny system mikro wnętrz miejskich.
Wzdłuż pierzei otaczających park planowana jest realizacja usług w parterach budynków, co zapewni ożywienie przestrzeni publicznych i stworzy naturalne centra aktywności mieszkańców. Istotnym elementem nowej dzielnicy będą również obiekty wpisane do rejestru zabytków - m.in. hala dużych lokomotyw spalinowych oraz hala napraw parowozów - przekształcone na obiekty usługowe i kulturalne, podkreślające unikatową historię miejsca. Program zagospodarowania przewiduje rónież realizację szkoły, która będzie istotnym uzupełnieniem oferty usługowej nowej dzielnicy.
Zabudowa projektowana na Wolnych Torach nawiązuje skalą i charakterem do sąsiednich kwartałów Łazarza i Wildy, jednocześnie wprowadzając czytelne dominanty przestrzenne w centralnej i południowej części terenu. Wysokie budynki podkreślą strukturę urbanistyczną i wyznaczą lokalne centra projektowanego założenia, natomiast średniowysoka zabudowa mieszkalna zapewni spójność z istniejącymi dzielnicami i stworzy komfortową przestrzeń do życia.
Aktualna koncepcja Wolnych Torów, przygotowana przez Miejską Pracownię Urbanistyczną, stanowi kompleksowy i realistyczny projekt rozwoju strategicznego obszaru miasta. Łączy ambicje urbanistyczne z troską o jakość przestrzeni publicznych, zrównoważony transport i funkcjonalny program zabudowy. Dzięki jej wdrożeniu powstanie nowa, zielona, tętniąca życiem część Poznania - harmonijnie wpisana w strukturę śródmieścia.
