E4 Ławica, Marcelin, Pogodno, Junikowo, Plewiska
Teren ograniczony ulicami Bukowską, Bułgarską, Grunwaldzką,
Jawornicką, skrajem osiedla Raszyn, torami kolejowymi w kierunku Nowego
Tomyśla, granicą miasta Poznania, ulicą Malwową, południowym skrajem terenów
zieleni i cmentarza miejskiego, ulicami Grunwaldzką, Wołodyjowskiego,
południowym skrajem zabudowy osiedla Sienkiewiczowskiego, skrajem terenów
zieleni Lasku Marcelińskiego, ulicami Wałbrzyską, Strzegomską, Jaracza,
Rapackiego, Dobiegniewskiej, Perzycką, Lubniewicką, Stawińską (część
szczegółowa - mapa S/19).
1.
UWARUNKOWANIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I OCHRONA DZIEDZICTWA
KULTUROWEGO
1.1.
Środowisko przyrodnicze
1.1.1
Geologia, ukształtowanie terenu, wody podziemne i
powierzchniowe, powietrze atmosferyczne
·
W podstrefie znajduje się Strumień Junikowski, ciek
Ceglanka, których klasa czystości wymaga działań naprawczych.
·
Wtórne nawietrzanie terenu następuje z zieleni ogrodów
przydomowych oraz małych zespołów zieleni publicznej: zieleńców, zieleni
przyulicznej, zieleni izolacyjnej.
1.1.2
Tereny zieleni
·
Zieleńce:
o
przy ulicy Jawornickiej - miejsce pocmentarne
·
Zieleń towarzysząca:
o
ulicom i placom,
o
zabytkowym fortyfikacjom: Fort VIIa i Fort VIII,
o
zabudowie w tym:
-
park przy zespole folwarcznym Marcelin przy ulicy
Zgorzeleckiej (biała karta zabytków 960),
-
park przy zespole folwarcznym przy ulicy Grunwaldzkiej.
·
Inne tereny zieleni:
o
obszar rolnictwa doświadczalnego Akademii Rolniczej na
Marcelinie,
o
wzdłuż strumieni, potoków i zbiorników wodnych w tym:
Ceglanki i Strumienia Junikowskiego.
1.1.3
Tereny leśne:
·
na terenie Fortu VIIa,
·
przy ulicy Miastkowskiej.
1.1.4
Tereny rolne:
·
użytkowane rolniczo i odłogowane,
·
ogrody działkowe:
o
„ROD 1000-lecia Państwa Polskiego” przy ulicy
Bukowskiej,
o
„ROD Żwirki i Wigury” przy ulicy Zgorzeleckiej,
(proponowany do zmiany funkcji w studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania - uchwałą Rady Miasta Poznania
Nr XXII/276/III/99 z dnia 23 listopada 1999 r.),
o
„ROD Ustronie” przy ulicy Ptasiej,
o
„ROD Stokrotka” przy ulicy Miczurina.
1.1.5
Obszary i obiekty cenne przyrodniczo:
·
objęte formą ochrony przyrody:
o
drzewa pomnikowe i wpisane do wojewódzkiego rejestru
pomników przyrody. Cenne przyrodniczo okazy występują przy ulicy Grunwaldzkiej
250 – głównie olsza czarna,
o
Fort VIIa i Fort VIII element pierścienia fortyfikacji
poznańskich, projektowany obszar NATURA 2000 zgłoszony do zatwierdzenia przez
Komisję Europejską.
·
nie objęte formą ochrony przyrody:
o
południowa część obszaru byłego użytku ekologicznego
Strumień Junikowski powołanego uchwałą RMP Nr CV/610/94 z dnia 10 maja 1994
roku
1.2.
Ochrona dziedzictwa kulturowego
1.2.1
Obszary i obiekty cenne kulturowo:
·
Objęte formą ochrony zabytków:
o
Fort
VII a Strotha, Marcelin,
o
Fort VIII Grolman nowy - ulica Bolkowicka,
o
„Folwark Edwardowo – dwór, park, czworaki” (część południowa)
- założenie wydzielone z terenu dawnej wsi Ławica. Włączone do miasta w 1940 r.
Obejmuje zabudowę gospodarczą i czworaki.
o
W obrębie podstrefy mogą istnieć pojedyncze obiekty
wpisane do rejestru zabytków (aneks nr 1 rejestr zabytków nieruchomych – m.
Poznań, 2003r).
·
Nie objęte formą ochrony zabytków:
o
Ławica - wieś silnie przekształcona, zurbanizowana.
Była wsią królewską znaną od 1400 roku, włączona do miasta w 1940 r. Zabudowa
wiejska zachowała się wzdłuż ulicy Złotowskiej
o
Junikowo - wieś silnie przekształcona, zurbanizowana,
wymieniana od 1408 r. Włączona do Poznania w 1940 r. Zabudowa wiejska zachowała
się wzdłuż ulicy Junikowskiej
o
Marcelin - założenie dworsko - parkowe i folwarczne. W
skład zespołu wchodzą dwór, budynki mieszkalne tzw. czworaki oraz zabudowania
gospodarcze folwarku.
2.
ŁAD PRZESTRZENNY I WYMOGI JEGO OCHRONY
2.1.
Struktura funkcjonalno - przestrzenna
2.1.1
Funkcja terenu i charakter zabudowy (część ogólna - mapa O/13)
W podstrefie można wyróżnić odrębne jednostki
funkcjonalno-przestrzenne: Ławica, Marcelin, Pogodno, Junikowo, Plewiska.
W podstrefie występuje duże zróżnicowanie funkcji, lecz w
wyodrębniających się jednostkach, z wyjątkiem Junikowa, obserwuje się ich
jednorodność.
·
Ławica, Edwardowo:
o
Występuje tu zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna w
przewadze szeregowa oraz enklawy zabudowy jednorodzinnej wolno stojącej starej
Ławicy. Brak funkcji ośrodkotwórczych, pojedyncze usługi występują w
rozproszeniu.
o
Teren w przewadze zagospodarowany, niewielki potencjał
terenów niezagospodarowanych lub zagospodarowanych tymczasowo (magazyny,
składy) rezerwowanych pod komunikację oraz uzupełnienie układu przestrzennego.
Obserwuje się niekontrolowaną ekspansję zabudowy mieszkaniowej w kierunku
terenów przyrodniczych podstrefy E8 (rejon Strumienia Junikowskiego).
·
Marcelin:
o
Teren o największej dynamice rozwoju w podstrefie.
o
Nowo budowane obiekty centrum usługowo-handlowego o
powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 w zabudowie wielkogabarytowej,
modernizacja i rozbudowa układu komunikacyjnego i infrastruktury zmieniają
jakość przestrzeni, kwalifikując rejon do ważnych terenów rozwojowych miasta.
o
Tereny niezagospodarowane i zagospodarowane tymczasowo
(w tym ogrody działkowe) wynoszą około 35 ha
o
W rejonie ulicy Zgorzeleckiej enklawa zabudowy
mieszkaniowej i usług nauki w zespole historycznej zabudowy.
·
Junikowo, Pogodno:
Charakteryzuje się dużym przemieszaniem funkcji:
o
przewaga funkcji przemysłowej przemieszana z pojedynczo
zlokalizowanymi funkcjami ogólnomiejskimi w zabudowie wielkogabarytowej wzdłuż
ulicy Bułgarskiej, Grunwaldzkiej,
o
koncentracja zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (po
obu stronach ulicy Grunwaldzkiej, wolno stojąca – stare Junikowo, szeregowa -
osiedle Sienkiewiczowskie),
o
wielkogabarytowy obiekt handlowy o powierzchni
sprzedaży powyżej 2000 m2 (rejon ulicy Mrągowskiej), łącznie - 7000
m2,
o
nieuporządkowane skupisko obiektów przemysłowych (ulica
Wieruszowska - Żmigrodzka, rejon ulicy Kaczej),
o
potencjał terenów niezagospodarowanych około 45 ha
(głównie między ulicą Jawornicką i Wieruszowską).
·
Plewiska:
Teren charakteryzuje występowanie dwóch podstawowych funkcji:
o
przeważająca funkcja mieszkaniowa jednorodzinna w
zabudowie wolno stojącej, przemieszana z funkcją przemysłową, brak funkcji
ośrodkotwórczych,
o
na granicy z gminami Dopiewo i Komorniki duży potencjał
terenów użytkowanych rolniczo około 70 ha.
·
W podstrefie występują tereny zamknięte.
2.1.2
Wzajemne zależności między funkcjami (część ogólna - mapa
O/18)
·
Funkcje stymulujące rozwój: usługowe wielkich centrów
handlowych, głównie na Marcelinie (modernizowana infrastruktura oraz układ
komunikacyjny),
·
Funkcje zagrożone: zieleni otwartej,
·
Funkcje agresywne:
o
przemysłowe z tendencją do zbliżania w kierunku
podstrefy E6 (rejon Ceglanki),
o
funkcje mieszkaniowe z tendencją do zbliżania w
kierunku podstrefy E8 (rejon Strumienia Junikowskiego).
·
Funkcje wypierane: zieleń otwarta, rola. W podstrefie w
rejonie ulicy Perzyckiej oraz ulicy Hrynakowskiego następuje niekontrolowane i
widoczne wypieranie funkcji przyrodniczej przez funkcje mieszkaniowe.
2.2.
Podstawowe parametry zabudowy
2.2.1
Wysokość zabudowy (część ogólna - mapa O/14)
·
W podstrefie występują dwie zasady wysokościowe:
·
W podstrefie przeważa zabudowa o wysokości 2
kondygnacji (7 m.).
o
rejon osiedli mieszkaniowych.
·
W podstrefie przeważa zabudowa o wysokości 4
kondygnacji (14 m.).
o
rejon zabudowy usługowej i przemysłowej.
·
W kierunku granicy z podstrefą wysokość zabudowy ulega
obniżeniu.
2.2.2
Gęstość zabudowy (część ogólna - mapa O/15)
·
Średni procent zab. działki budowlanej dla terenów
brutto określono od 5 - 30%.
·
Średni procent zab. działki typu ogródki działkowe POD
określono poniżej 5%.
·
W podstrefie następuje dogęszczanie zabudowy.
2.3.
Stan zabudowy i zainwestowania
2.3.1
Wartość estetyczna struktur przestrzennych (część ogólna -
mapa O/16)
·
Struktura niekompletna
o
osiedle Bajkowe,
o
Edwardowo.
·
Struktur nieuporządkowanych
o
zespoły urbanistyczne wzdłuż ulicy Bułgarskiej.
·
Struktura okaleczona
o
obszar dawnej wsi Junikowo.
·
Struktura kompletna
o
tereny zainwestowane na Plewiskach (północna część).
·
Struktura otwarta
o
południowa część Plewisk.
2.3.2
Trwałość zainwestowania (część ogólna - mapa O/17)
·
W podstrefie w przewadze występują struktury trwale
zainwestowane.
·
W podstrefie występują również struktury o
zainwestowaniu w części utrwalonym
o
rejon centralnego Junikowa.
·
Tereny o zainwestowaniu trwałym i w części utrwalonym
wykazują cechy odpowiednio do zachowania albo przekształceń.
·
Tereny o zainwestowaniu nietrwałym mogą stanowić
rezerwy rozwojowe miasta
o
rejon ulic Miczurina i Jeleniogórskiej,
o
ogródki działkowe.
·
Teren fortu (element XIX– stuwiecznego zewnętrznego
pierścienia umocnień) o zainwestowaniu w części utrwalonym posiadający cechy do
rewaloryzacji i przekształceń.
2.4.
Fizjonomia miasta
2.4.1
Wloty do miasta (część ogólna - mapa O/19)
·
Wlot drogowy ulicą Grunwaldzką uznany został jako
makrownętrze o negatywnym odbiorze, odznaczające się brakiem ładu
przestrzennego i zdefiniowanej struktury funkcjonalno-przestrzennej.
2.4.2
Główne ciągi miejskie:
W obrębie podstrefy nie ma wykształconych ciągów miejskich
istotnych w skali całego miasta.
2.4.3
Panoramy, punkty i ciągi widokowe (rysunek projektu zmiany
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania
- UWARUNKOWANIA):
·
Panoramę kształtują dominanty podstrefy, jej zabudowa i
tereny otwarte. Stąd odbiór panoramy jest wynikiem ich pozytywnego
oddziaływania przestrzennego.
2.4.4
Dominanty wysokościowe i przestrzenne (część ogólna - mapa
O/16)
·
Na omawianym terenie występują nieliczne dominanty
wysokościowe lub kompozycyjne. Budynek biurowy przy ulicy Grunwaldzkiej jest
odbierany negatywnie w przestrzeni miasta, natomiast budynek biurowy przy ulicy
Bułgarskiej, zamykający oś ulicy Marcelińskiej – pozytywnie.
3.
UWARUNKOWANIA rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury –
zgodnie z zapisami w części ogólnej